R. Muda, Koncepcja katechezy w ujęciu Emilio Albericha Sotomayora SDB, Pelplin 2024

Dzisiejsza katecheza, w kontekście zmieniającego się paradygmatu antropologiczno-kulturowego i tzw. „rewolucji epistemologicznej”, jest wezwana do ciągłego odpowiadania na wyłaniające się trudności oraz wyzwania, zwłaszcza te które płyną z rozwoju teorii pedagogicznych i propozycji formacyjnych obecnych w różnych kontekstach geokulturowych. W obliczu takiego stanu rzeczy pojawiają się osoby, które próbują opracować alternatywną wizję katechezy, która pozwoliłaby sprostać nowym wyzwaniom. Niniejsza książka miała za zadanie poddać dogłębnej, całościowej analizie koncepcję katechezy Emilio Albericha Sotomayora SDB. Rozdział pierwszy tej publikacji, zatytułowany Tożsamość katechezy, podzielony został na trzy podrozdziały. Fundamentalnym elementem tej części pracy była analiza sposobu definiowania przez Albericha katechezy oraz wskazanie jej źródeł, celów i zadań. Podrozdział drugi został poświęcony badaniu modelu katechezy. Przeprowadzona analiza pokazała, że jego esencjalnymi elementami są: głoszenie Chrystusa; wtajemniczenie i wychowanie do wiary oraz eklezjalność. Celem podrozdziału trzeciego było opracowanie zagadnienia relacji między szkolnym nauczeniem religii a katechezą. Dokonując refleksji nad koncepcją katechezy w ujęciu Albericha, w rozdziale drugim omówione zostały wymiary katechezy, które profesor zdefiniował jako cechy lub aspekty katechezy, które w konkretnym kontekście kulturowym określają jej naturę i oblicze. Analiza dzieł Albericha pozwoliła na wyodrębnienie czterech wymiarów katechezy: profetycznego (martyria), społeczno-politycznego (diakonia), wspólnotowego (koinonia) i liturgicznego (liturgia). W ostatnim, trzecim, rozdziale tej książki analizie poddana została koncepcja katechezy dorosłych. Celem pierwszego podrozdziału było określenie natury i celów katechezy dorosłych. Aby tego dokonać, przedstawiony został jej rys historyczny. Następnie opisano motywacje społeczno-kulturowe oraz teologiczno-pastoralne katechezy dorosłych oraz zdefiniowano jej cele i zadania. Intencją następnego podrozdziału było ukazanie osoby dorosłej jako podmiotu katechezy. Integralnym elementem trzeciego rozdziału był podrozdział traktujący o kryteriach doboru i prezentacji treści katechezy dorosłych.

Natalia Walkowiak
"Wychowanie religijne w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech", Kraków 2020

Recenzja  ks. prof. dr hab. Andrzej Ofmański 
s. dr hab. Halina Wrońska, prof. KUL

Na spotkanie z Panem Jezusem

Pierwszokomunijne materiały katechetyczne archidiecezji białostockiej oparte na modelu
katechumenalnym

Z inicjatywy Wydziału Katechetycznego Archidiecezji Białostockiej powstały materiały katechetyczne zatytułowane „Na spotkanie z Panem Jezusem”. Są one poświęcone formacji pierwszokomunijnej dzieci i ich rodziców, i są przeznaczone do sakramentalnej katechezy parafialnej.

Katechumenalny model, na którym oparte są materiały, stawia przede wszystkim na stopniowe, głębokie i wspólnotowe wprowadzanie dzieci w życie chrześcijańskie. Materiały składają się z czterech części:

1. „Bóg mnie woła” (spotkania mają na celu uświadomienie dzieciom, że od chrztu świętego należą do rodziny dzieci Bożych i Bóg nieustannie, na różne sposoby, przywołuje je do siebie).

2. „Biegnę na spotkanie” (spotkania zwracają uwagę na kształtowanie w dzieciach postaw związanych z sakramentem pokuty i pojednania. Nie chodzi jednak wyłącznie o postawy pokutne, ale o wychowanie moralne w ogólności i przygotowanie do spotkania z Jezusem Miłosiernym).

3. „Razem świętujemy” (spotkania wprowadzają dzieci w obrzędy liturgii Mszy świętej oraz bezpośrednie przygotowanie do sakramentu pokuty i pojednania oraz Eucharystii).

4. „Kochamy Jezusa” (spotkania dają wyraz potrzebie pielęgnowania przez dzieci zażyłej więzi z Jezusem, której pogłębianie jest głównym celem formacji chrześcijańskiej).

Materiały do katechezy parafialnej eksponują znaki liturgiczne, słowo Boże i obrzędy liturgiczne. Stałym elementem spotkań jest modlitwa proponowana w różnej formie. Stanowi ona ważne ogniwo w wychowaniu dzieci do nawiązania osobistej relacji z Bogiem. Zadaniem wszelkiej katechezy, a w szczególności katechezy parafialnej, jest prowadzenie dzieci do zjednoczenia z Jezusem Chrystusem (zob. WKEP 12).

Materiały zachęcają, aby przygotowanie pierwszokomunijne w parafii nie było wydarzeniem chwilowym, okazjonalnym, ale by zmierzało do permanentnej formacji dzieci i ich rodziców.

Dzięki zaangażowaniu rodziny i wspólnoty parafialnej dzieci mogą lepiej zrozumieć i przeżyć I Komunię św., co stanowi solidny fundament dla ich dalszego rozwoju duchowego.

Jest to nieoceniona pomoc w przygotowaniu dzieci, ale też ich rodziców do I Komunii św. i sakramentu pokuty i pojednania.

Więcej o materiałach „Na spotkanie z Panem Jezusem” na stronie internetowej: https://pierwszakomunia.archibial.pl.

Zapraszamy także do bezpośredniego kontaktu z Wydziałem Katechetycznym Kurii Metropolitalnej w Białymstoku. Dane kontaktowe na stronie internetowej Wydziału: https://katecheza.archibial.pl.

Publikacje


Polecamy polskie publikacje katechetyczne (od 2012 r.) i prosimy o przesyłanie nowości
albo przynajmniej informacji i skanów okładek (w formacie jpg):

2024
- R. Muda, Koncepcja katechezy w ujęciu Emilio Albericha Sotomayora SDB, Pelplin 2024.

2023

- R. Ceglarek, M. Borda, Credo in Ecclesiam. Kościół w katechezie, historii i teologii, Częstochowa 2023.
- R. Ceglarek,  Programy nauczania religii w Polsce (1918-1939). Materiały źródłowe. Częstochowa 2023.

2022
J. Kochel, A. Sepioło, Drogi wychowania. Elementarz pedagogii biblijnej, ilustracje Anna Szatkowska OV, Kielce 2022.
M. Chmielewski, M. Nowak, P. Stanisz, J. Szulich-Kałuża, D. Wadowski, Komunikacja Kościoła katolickiego w Polsce w okresie pandemii Covid-19. Raport z badań interdyscyplinarnych, Lublin 2022.
- M. Korgul, Dydaktyka dla katechetów, Świdnica-Legnica 2022.
- Z. Marek, Podstawy pedagogiki religii, Kraków 2022.
- R. Ceglarek, M. Jędrzejski, Eucharystyczna formacja katechetów i katechizowanych, Częstochowa 2022.
- K. i D. Heinsch, J. Kochel, Tak dla wychowania seksualnego. Wprowadzenie do katolickiej pedagogiki seksualnej, Kielce 2022.

2021
- W. Czupryński, Małżeństwo i rodzina w świadomości policjantów na przykładzie studentów Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Studium teologicznopastoralne, Olsztyn 2021.
- R. Ceglarek, K. Misiaszek, A. Wołkiewicz,
Programy nauczania religii i katechetyczne (1920-2020), Częstochowa 2021.
- M. Falkowski, Katechizacja w archidiecezji warszawskiej w latach 1992-2017, Wrocław 2021.
- Z. Glaeser, A. Zellma, Die ökumenische Pädagogik von Papst Franziskus. Auf dem Weg zu einem neuen Verständnis von Martin Luther und seinem Erbe, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht Verlag 2021.
- M. Jędrzejski, Nowa ewangelizacja w nauczaniu Jozepha Ratzingera - Benedykta XVI, Lublin 2021.
- J. Kochel, „Tak” dla wychowania seksualnego. Wprowadzenie do katolickiej pedagogiki seksualnej, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce 2021 [współautorzy: Karolina i Daniel Heinsch].
- T. Kopiczko, Wychowanie do służby w szkolnym nauczaniu religii Kościoła katolickiego w Polsce, Warszawa 2021.
- Ł. Simiński, Tożsamość i kompetencje katechetów. Studium katechetyczne w świetle badań katechetów diecezji pelplińskiej, Pelplin 2021.

2020
- A. Bałoniak (red.), Wokół nowej Podstawy programowej i Programu nauczania religii, Częstochowa 2020.
- A. Jasnos, Mój Bóg. Obraz Boga u współczesnej młodzieży, Lublin 2020.
- N. Walkowiak, Wychowanie religijne w systemie pedagogicznym Marii Montessori w Polsce i we Włoszech, Kraków 2020.

- J. Kochel, Wprowadzenie do edukacji osób starszych. W kręgu pedagogiki katolickiej (OBT 172), Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2020.
- Z. Marek, A. Walulik Pedagogika Dobrej Nowiny, Kraków 2020.
- Z. Marek, A. Walulik Słownik pedagogika religii, Kraków 2020.  

2019
-  K. Frejusz, Religie niechrześcijańskie i dialog międzyreligijny w wybranych polskich podręcznikach do nauki religii dla młodzieży, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2019.
- P. Brudek, J. Kostorz, Duszpasterstwo młodzieży: od bezradności ku możliwościom, Opole 2019.
- B. Bilicka, M. Gurzyński, iPAD na szkolnych lekcjach religii, Toruń 2019.
- S. Łabendowicz, Dydaktyka katechezy, Radom 2019.
- S. Łabendowicz, Metodyka katechezy, Radom 2019.
- Z. Marek SJ, A. Walulik CSFN, Pedagogia świadectwa. Perspektywa antropologiczno-kerygmatyczna, Kraków 2019.
- A. Walulik CSFN, R. Ceglarek, Z. Marek SJ, N. G. Pikuła (red.), Służyć (z) miłością. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Biskupowi dr. hab. Antoniemu Długoszowi w dwudziestą piątą rocznicę sakry biskupiej, Częstochowa 2019.

2018
- R. Ceglarek, Reforma programowa nauczania religii w szkołach II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2018.
- P. Goliszek (red.), Wychowanie patriotyczne, Lublin 2018.
- J. Kochel, Wprowadzenie do antropologii pedagogicznej. W kręgu pedagogiki katolickiej (Człowiek – Rodzina – Społeczeństwo, 29), Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2018.
- P. Ochotny, M.J. Tutak, T. Wielebski (red.), Duszpasterstwo młodzieży w Polsce wobec współczesnych przemian, Warszawa 2018.
- A. Wołkiewicz, Główne idee polskich programów katechetycznych, Kraków 2018.
- A. Zellma, W. Czupryński, H. Tryk, Rekolekcje szkolne jako forma ewangelizacji dzieci, młodzieży i dorosłych, Olsztyn 2018.

2017
- A. Zellma, E. Wiszowaty, O Policję bliższą ludziom. Inspiracje pedagogiczne w służbie funkcjonariuszy, Szczytno 2017.
- J. Kowalczyk, A. Rayzacher-Majewska (red.), Idźmy naprzód z nadzieją! Katechetyczne aspekty reformy oświaty, Legnica 2017.
- J. Kochel, Duchowa pedagogia miłości, Poznań 2017.
- A. Walulik CSFN, J. Mółka SJ (red.), Septuaginta pedagogiczno-katechetyczna. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi dr. hab. Zbigniewowi Markowi SJ w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków 2017.
- Z. Marek SJ, Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej, Kraków 2017.
- R. Bednarczyk, Prawa, obowiązki i zadania wychowawcze rodziców w myśli prymasa Stefana Wyszyńskiego. Studium katechetyczne, Warszawa 2017.
- D. Belina, Koncepcja matury z religii w Republice Federalnej Niemiec. Studium katechetyczne, Kielce 2017.
- A. Potocki, O Kościele także socjologicznie, Warszawa 2017.
- R. Buchta, Mistagogia w polskiej refleksji i praktyce katechetyczno-duszpasterskiej po II Soborze Watykańskim, Katowice 2017.
- R. Ceglarek, A. Kuliberda (red), Bądźcie świadkami miłosierdzia, Częstochowa 2017.

2016
- M. Borda, R. Ceglarek (red.), Wybrane zagadnienia edukacji ekologicznej. Refleksje wokół encykliki 'Laudato si’, Kraków 2016.
- R. Ceglarek, M. Borda (red.), Rozbudzić pamięć chrztu. Chrzest w historii, teologii i katechezie, Częstochowa 2016.
- R. Chałupniak, T. Michalewski, E. Smak (red.), Wychowanie w rodzinie: od bezradności ku możliwościom, Opole 2016 (OBT 158).

J. Kochel, Duchowa pedagogia sportu. Aksjologiczny wymiar zawodów i widowisk sportowych, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2016.


2015
- J. Kowalczyk, W nurcie przepowiadania katechetycznego. Dwadzieścia pięć lat doświadczeń w środowisku szkolnym, Legnica 2015.
- M. Zając (red.), XXV lat nauczania religii w polskiej szkole. Między nadzieją a rzeczywistością, Lublin 2015.
- R. Ceglarek, M. Sztaba, Być człowiekiem sumienia. Interdyscyplinarny namysł nad fenomenem sumienia, Częstochowa 2015.
- R. Ceglarek, J. Kapuściński, Zarząd Diecezjalnego Koła Księży Prefektów w Częstochowie (1929-1949), Częstochowa 2015.

2014
-  M. Korgul, Dydaktyka dla katechetów, Świdnica 2014.
- R. Chałupniak, Malarstwo religijne w podręcznikach szkolnych, Opole 2014 (OBT 147).
- R. Chałupniak, T. Michalewski, E. Smak (red.), Wychowanie w szkole: od bezradności ku możliwościom, Opole 2014 (OBT 141).
- P. Mąkosa (red.), Kobietą i mężczyzną stworzył ich. Edukacja seksualna w katechezie, Lublin 2014.
- Z. Marek, Religia - pomoc czy zagrożenie dla edukacji, Kraków 2014.

2013
- K. Misiaszek (red.), Status metodologiczny katechetyki, "Studia Katechetyczne" t. 9, Warszawa 2013.
- R. Strus, S. Zwolak, Nauczanie religii w przedszkolu i szkole. Wybrane zagadnienia dydaktyczne i prawne. Krótki poradnik praktyczny dla dyrektorów i organów prowadzących, Zamość 2013.
- M. Zając, Ewaluacja w nauczaniu religii, Lublin 2013.
- J. Kochel, Katecheza misyjna w Ewangelii Łukasza i Dziejach Apostolskich. Biblijno-katechetyczne studium narracyjne, Opole 2013 (OBT 133).
- R. Chałupniak, Arcydzieła malarstwa w katechezie, Opole 2013 (OBT 131).
- P. Mąkosa (red.), Nowa ewangelizacja w nowej katechezie, Rzeszów 2013.
- A. Zellma, Profesjonalny rozwój nauczyciela religii, Olsztyn 2013.
- W. Osial, Historia katechizmu. Geneza i rozwój katechizmu w Kościele katolickim od I do XVI wieku, Warszawa 2013.
- B. Skłodowski, Ewolucja myśli katechetycznej we Francji w latach 1945-2006, Białystok 2013.
- W. Cichosz, Możliwości dialogu wychowania chrześcijańskiego ze współczesną edukacją szkolną, Toruń 2013.

2012
- M. Gogolik, "Nauczycielu dobry..." Paradygmat nauczyciela religii w świetle rozmowy Jezusa Chrystusa z bogatym młodzieńcem, Poznań 2012.
- G. Łuszczak, Od teorii stopni formalnych do teorii komunikacji i dialogu w dydaktyce szkolnej i katechetycznej, Kraków 2012.
- A. Kiciński, P.T. Goliszek (red.), Catechetica Porta Fidei, Lublin 2012.
- K. Kantowski, W. Lechów (red.), Ku doświadczeniu wiary. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Andrzejowi Offmańskiemu w 70. rocznicę urodzin i 40. rocznicę pracy naukowo-dydaktycznej, Szczecin 2012.
- J. Kochel, Z. Marek SJ, Pedagogia biblijna w katechezie, Kraków 2012.
- R. Czekalski (red.), Kerygma, Biblia, katecheza, ("Studia katechetyczne" t. 8), Warszawa 2012.

GODNE POLECENIA:

Słowniki katechetyczne:
- J. Gaevart, K. Misiaszek (red.), Słownik katechetyczny, Warszawa 2007.
- R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz, W. Spyra (red.), Wokół katechezy posoborowej. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu biskupowi Gerardowi Kuszowi, Opole 2004.

Bibliografie katechetyczne:
- R. Murawski (opr.), Bibliografia katechetyczna 1945-1995, Warszawa 1999.
- R. Czekalski, R. Murawski (opr.), Bibliografia katechetyczna 1996-2000, Warszawa 2002.
- R. Czekalski (red.), Słownik katechetyków polskich XX wieku, Warszawa 2003.
- R. Czekalski (opr.), Bibliografia katechetyczna 2001-2010, Warszawa 2012.